Auteur: Karl D’haveloose
Het is lastig te beschrijven hoe het voelt om op een gure ochtend langs de eindeloze, omheinde haventerreinen te rijden. Terwijl de windmolens onverstoorbaar draaien, flitsen massa’s kraakvers gearriveerde auto’s en vrachtwagens aan je voorbij. Op de bovenste verdieping van het ICO-kantoorgebouw kijk je uit over de indrukwekkende vaargiganten die langzaam aanmeren. Het ontzag dat je voelt, roept iets kinderlijks op: een mengeling van verbazing en verwondering.
We zitten in de boardroom van ICO Terminals (International Car Operators Terminals), zeg maar de toegangspoort tot Europa voor alle roll-on- & roll-offverkeer van automotivemerken in zowel Zeebrugge als Antwerpen, dit zowel per schip als per trein. We zijn aan de praat met Fanni Arvai, Sustainability & Innovation Manager. Zij staat in voor alle vernieuwingen van zowel technologie, processen maar evengoed de duurzaamheid en human assets van het bedrijf. ICO Terminals is een onderdeel van een nog groter geheel, namelijk de Japanse beursgenoteerde reder Nippon Yusan Kaisha line (NYK), die dan zelf weer deel uitmaakt van de gigant Mitsubishi Group. NYK is met 120 autoschepen de grootste autoreder van de wereld.
Competitief beperkt maar Capex bikkelhard
ICO beperkt zich niet alleen tot RoRo, maar biedt een uitgebreide portfolio van value added services aan. Dat kan gaan van alle papierwerk rond vergunningen en transport (vooral logistiek dus) tot schadeherstel, ombouwen (herschilderen, bandenwissel, andere lichten, etc.) en reinigen (vooral processing). Dat geldt niet alleen voor auto’s, maar ook voor bussen, vrachtwagens, grondverzet- en heavy dutymachines. Dat alles heten we break bulk of stukgoederen. Typisch aan stukgoederentransport is de hoge arbeidsintensiteit bij het laden, lossen en conditioneren. Je kan je dus inbeelden welke logistieke en toeleverprocessen en de daaraan gerelateerde data hier doorheen verweven zitten.
Zeebrugge is goed voor 190 hectares terrein (uitbreidingszone met 80 hectares in de pijplijn), Antwerpen 125. Daarbovenop zijn er nog inlandse terminals waar stukgoed verder bewaard en geconditioneerd wordt. Vorig jaar werden ongeveer 2.7 miljoen wagens verscheept.
Qua concurrentie op de kernactiviteiten is het speelveld beperkt, maar bikkelhard. De belangrijkste conculega’s in Zeebrugge zijn C.Ro Terminals en Wallenius Wilhelmsen Solutions. Prijs is niet de enige driver voor de klant en alle tussenschakels, maar servicekwaliteit, snelheid en betrouwbaarheid zijn cruciaal. Weet ook dat zodra de logistiek en processing begint, de verantwoordelijkheid over gaat naar de terminal en de processor. Het gaat hier over hele vloten dure stukgoederen. ICO maakt vooral het verschil door de onafhankelijkheid (ongeacht de reder), een heel breed assortiment extra diensten en de hoge graad van duurzaamheid (ESG). Dat laatste concretiseert zich in een eigen windmolenpark – tevens het grootste van Vlaanderen – goed voor 110 gigawatt of het verbruik van 30.000 gezinnen. Dat ICO Terminals groeit blijkt uit het verslag aan de raad van bestuur. Er wordt 9% meer behandeld volume (zonder een volumecijfer te noemen) gemeld dan in het vorige boekjaar. In de terminals van Zeebrugge was er een stijging van 8% en in Antwerpen (Beveren) 16%. De operationele omzet steeg met ruim een kwart van 144 naar 182 miljoen euro.
Best beschikbare technologie vind je bij derden, maar procesverbetering komt door je interne teams.
Fanni Arvai startte 5 jaar geleden als Innovation Manager binnen de organisatie. Deze nieuwe taak houdt in dat Fanni zowel op technologisch als organisatorisch vlak innovaties detecteert in meerdere domeinen en deze als inspiratie gebruikt om mensen, middelen en processen efficiënter en duurzamer te maken. Die scope is heel breed: van automatisering, digitalisering tot robotisering, computer vision, drones en noem maar op. De drijfveer om te innoveren kan komen van suggesties van mensen op de werkvloer of van het management. Soms zijn er voor de hand liggende oplossingen, maar in vele gevallen krijgt Fanni carte blanche om elders gebruikte technologie aan te passen naar hun specifieke processen. Arvai bekijkt vanuit helikopterperspectief hoe de organisatie efficiënter, innovatiever en meer duurzaam kan functioneren. “Losse innovatieprojecten moeten ook perfect in de puzzel van het geheel passen. Met zo’n complexe supplychain, heel veel verschillende belangen en types mensen en massa’s data is dat niet altijd evident”, benadrukt Fanni Arvai.
Voor inspiratie en best beschikbare technologie put Arvai uit haar bezoeken aan beurzen, congressen en samenwerkingen met onderzoekscentra. Er lopen verschillende projecten met o.a. VIL en Flanders Make, KULeuven en Howest. Momenteel is ICO sterk bezig met digitale werkinstructies en flexibel werk. Recentelijk werd een digital simulation tool ontwikkeld in het kader van een AI project. ‘Een uitdaging voor ICO is altijd geweest hoe je met zoveel combinaties aan verschillende diensten en processen een precalculatie kan maken van de effectieve kost van een behandeld stukgoed. Er komen heel veel mensen, verplaatsingen en producten bij die behandelingen kijken. Afhankelijk van het type schip en het type stukgoed kan er heel veel variatie in kosten en marges zitten. Slecht incalculeren kan dus heel veel impact hebben op marges en capaciteit”, benadrukt Fanni.
“De positionering van het schip, de grote afstanden over die 190 hectares, de manier waarop de lading gepositioneerd is, de beschikbare teams, enzovoort, zijn allemaal heel moeilijk te voorspellen variabelen. Als je het puur simplistisch bekijkt gaat een team per busje van 6 tot 8 personen naar het schip. Ze nemen elk een wagen mee uit het schip en moeten die ergens op een ingeplande plaats gaan parkeren. Je kan bijvoorbeeld simuleren wat de impact is als je 2 maal 6 mensen uitstuurt of werkt met 3 teams van 8 mensen. Een schip laden of lossen kan soms 3 dagen duren. Er is kruisend verkeer met andere losoperaties of er kunnen wegenwerken zijn. Simulaties, zoals wat de beste route is onder die omstandigheden en op tijdstip en welke parkeerplaatsen de beste afstand/capaciteit bieden, zijn niet altijd evident”, vervolgt Arvai.
Momenteel worden mogelijke scenario’s van lostijd, personeel, afstanden, type schip en cargo virtueel gesimuleerd, op basis van historische data (orders, werkbonnen, plannings, facturatie,…) om ook de kostprijs ervan beter te kennen. De simulatietool werd ontworpen door Vintecc. “De data-integratie op zichzelf is natuurlijk een titanenwerk. Daarenboven moeten er bijvoorbeeld veranderingen komen in de lay-out van de terreinen om vooraf efficiëntere operaties te simuleren. Het innoveren is een samenspel tussen expertise van derden voor de technologieplatformen en ondersteuning door IT voor de data-integratie. De interne procesverbetering komt vanuit de expertise van je eigen mensen binnen de specifieke operationele afdelingen”, meent Fanni Arvai.
Ze is ervan overtuigd dat je het wiel niet direct zelf moet heruitvinden als het al bestaat. De kunst is vooral wat je intern met die externe beschikbare technologie doet. Dat maakt het verschil. Er lopen heel veel IoT en digital pilots momenteel. Daarvoor heeft ICO Terminals ook de nodige infrastructuur nodig. De nieuwste terreinen beschikken bijna overal over databekabeling, en volgend jaar wordt 5G overal uitgerold om nog sneller en uitgebreider geconnecteerd te werken. De meeste 5G-antennes zijn al geïnstalleerd.
"Een van de recente innovaties die momenteel bij ons wordt getest, is het werken met een eigen veegrobot," deelt Arvai met enige fierheid. "Momenteel wordt het reinigen van parkings en alle wegen door derde partijen uitgevoerd. Dat is niet altijd evident gezien de 24/7-trafiek op de terminal. Er is ook altijd mogelijke schade van opspattende steentjes tegen het koetswerk van auto’s. Een autonome onbemande veegrobot, die je zelf kan inprogrammeren over wanneer en hoe lang er gereinigd wordt, zelf het vuil oplaadt en uitlaadt, is het alternatief. We bevinden ons echter nog volop in de testfase; het programmeren, optimaliseren en verder ontwikkelen van de technologie zijn momenteel in volle gang. Maar we kijken ernaar uit om de resultaten binnenkort te kunnen delen!"
De digital paperless ratrace, krappe arbeidsmarkt en strengere regelgeving
Prioriteiten anno 2025 zijn vooral zoveel mogelijk paperless, digitaal dus, wat geen evidentie is in de logistieke en transportwereld en heel veel AI-gedreven predictieve technologie binnen ieder proces. Verder is de noodzaak om diverse specifieke processen meer te gaan standaardiseren, zodat ze automatisch ook slimmer en efficiënter worden uitgevoerd. Digitalisering is steeds urgenter als je bekijkt hoeveel extra papierwerk en rapportering bij autoprocessing wordt verwacht.
“De Corporate Sustainable Reporting Directive (CSRD) komt er snel aan”, verduidelijkt Arvai. “Dat vereist verplicht – van iedereen – een heel snelle, correcte en digitale rapportering van de duurzaamheid van al je operaties. Hiervoor is een hoge graad van digitalisering en connectiviteit nodig: niet alleen intern, maar ook met je volledige keten aan toeleveranciers en partners. Laat het nu zo zijn dat ook de klant steeds meer informatie en rapportering van je verwacht, je toeleveranciers niet happig zijn om data beschikbaar te maken, je rekening moet houden met dataprivacy & cybersecurity en dat de platformen niet allemaal perfect compatibele data kunnen uitwisselen. Je hebt dus e perfecte cocktail voor een versnelde digitale papierloze ratrace.”
Fanni Arvai duidt ook even op de steeds grotere druk van verschillende regelgevingen, zowel nationaal als internationaal binnen logistiek en transport die intense investeringen vereist. Tevens wijst ze op het uitstelgedrag van instanties om nieuwe vergunningen en uitbreidingen tijdig goed te keuren. “In een competitieve sector, zoals maritiem transport en logistiek, moet je enorm snel kunnen schakelen om het verschil te maken, maar momenteel word je gepakt door de traagheid van allerlei instanties”, meent Fanni.
Finaal is de druk om processen digitaal te monitoren en te optimaliseren nog intenser door de steeds krapper wordende arbeidsmarkt. Volgens de laatste statistieken in Zeebrugge gaat een derde van het logistieke personeel tegen 2030 op pensioen. Het vinden van jong bloed dat nog in de haven en transport wil werken, kan je vergelijken met de naald zoeken in de hooiberg. Werken in de haven en transport is uitdagend en dynamisch, met soms onverwachte pieken in de werkdruk. Het vraagt om flexibiliteit, doorzettingsvermogen en stressbestendigheid, maar het biedt ook een unieke omgeving waarin geen enkele dag hetzelfde is. Hoe belangrijk en intensief dit werk kan zijn, werd duidelijk tijdens de laatste pandemie. Met minder mensen, binnen een ontwrichte toeleverketen - en soms gefrustreerde eindklanten - een gigantische stroom aan voertuigen verwerken, is zwaar. Maar het is een sector waar je echt trots kunt zijn op wat je samen bereikt hebt. Jonge mensen hechten vandaag veel belang aan werkzekerheid en een goede work-life balance. Deze sector biedt precies dat aan wie van afwisseling, innovatie en verantwoordelijkheid houdt.
Fanni Arvai: Praktische passie voor de haven ,innoveren en duurzaamheid vertaald krijgen naar iedereen in het ICO-(eco)systeem.
© Silvie Bonne
Fanni Arvai is een ‘Tweeling’ van sterrenbeeld. Ze werd in 1990 in Hongarije geboren en woont in Nederland. Op haar 20e studeerde ze af als Bachelor International Business. Tijdens haar Erasmus-stage in België was ze aan de slag in een Zeebrugs transportbedrijf. De liefde voor de havenwereld gaf ze daarna nooit meer op. Ze richtte kort na haar stage haar eigen bedrijf in transport en distributie op met een partner. 5 jaar geleden was de drang naar iets nieuws, gelinkt aan de lok van de haven haar te sterk. Zo kwam ze terecht bij ICO binnen een nieuwe gecreëerde functie als Innovation and Sustainability Manager. Ze rondde ondertussen een opleiding Master Business Proces Management & IT af, om het plaatje compleet te maken. Ondertussen is ze al 13 jaar actief in België.
Arvai moet constant in 2 talen spreken. Ze vertaalt innovatie naar de mensen op de werkvloer, maar moet tegelijkertijd praktische innovaties vertalen naar mensen met een IT-achtergrond. Dat zijn 2 verschillende soorten talen en mensen. Fanni gelooft dat innovatie uiteindelijk, hoe je het bekijkt, altijd gecombineerd onlosmakelijk leidt tot duurzaamheid en rendabiliteit (People, Planet & Profit). Diversiteit en Inclusie binnen ICO en de traditionele mannelijke havenwereld zijn voor haar speerpunten.
“Confronterend is dat in een maritieme wereld waar je al zo moeilijk nieuw jong bloed kan aanwerven, meestal enkel mannen zich kandidaat stellen. Aan de basis krijg je dus al minder vrouwen waaruit je kunt rekruteren. De doelstelling is om steeds meer vrouwen, niet alleen in de administratie, maar ook op de terreinen binnen ICO te enthousiasmeren. Het creëren van die awareness dat ICO en de haven wel degelijk een vrouwvriendelijke en ambitieuze omgeving zijn is onze prioriteit”, stelt Fanni Arvai.
De rasechte Tweeling, snel enthousiast, maar ook heel veeleisend voor het resultaat en zichzelf, kan teleurgesteld zijn in de traagheid van geboekte successen. Fanni wordt straks ook voor de eerste keer zelf moeder. Arvai haalt zich op aan haar gezin, lezen, gamen en verre reizen. Onze I & S Manager ziet leiderschap vooral als het stap voor stap, en met veel geduld en empathie , vertalen van innovatie, duurzaamheid en waarden naar alle talen op de ICO-werkvloer, bij IT, alle diverse partners en stakeholders.
