Industrialfairs News

Nieuws

Port Of Antwerp: de Exponential Shift van logistieke landlord naar innovation facilitator en community builder

06/05/2021

In compagnie maritime van Erwin Verstraelen, Chief Digital & Innovation Officer van Port of Antwerp, nip ik van een schuimende espresso bij helder weer en genieten we op de topverdieping van het Antwerpse Havenhuis van het indrukwekkende panorama over het havengebied.

 

 

Zoals afgesproken, hebben we het heel kort over de recente fusie tussen Port of Antwerp en Bruges, want statutair en juridisch moeten er nog heel wat flows door de papiermolen draaien (meer details rond het Twee Steden Akkoord in deze link). Het gesprek van vandaag focust zich vooral op PoA middenin de exponential shift en nieuwe zakenmodellen slash opportuniteiten die gegenereerd worden.

 

Dat de fusie enorme synergieën en opportuniteiten op korte termijn biedt, staat buiten kijf.  Zeebrugge is een belangrijke roll-on/roll-off haven voor auto’s en trailers, de poort tot de UK en Rusland, de grootste cruisehaven van de Benelux, een kapitaal LNG-knooppunt en niet op zijn minst één groot stopcontact voor de transitie van energie naar het continent.  Antwerpen is sterk in de trafiek en opslag van containers, breakbulk en chemische producten en is daarenboven de 5e grootste mondiale bunkerhaven.

 

“Strategisch op lange termijn is de fusie een belangrijke sleutel om snel te schakelen in de energietransitie, en dan spreken we niet enkel en alleen over elektriciteit en koolwaterstoffen, maar ook over waterstof- en warmtedistributie”, oppert Erwin.  “Zeebrugge beschikt over de assets om waterstof te transporteren naar Antwerpen als feedstock voor onze chemie.  Omgekeerd kan CO2 onder meer getransporteerd worden naar Zeebrugge voor opslag in de lege gasvelden in de Noordzee.  We creëren dus een groene energie corridor backbone voor het hele land.  In eerste fase van de energietransitiedoelstelling 2050 spreken we over carbon capture and storage (CCS) om te evolueren naar carbon capture and utilization, t.t.z. niet alleen opvangen, maar CO2 in een gesloten circuit hergebruiken in combinatie met waterstof bijvoorbeeld voor methanol (we maken nog CO2 maar het komt niet meer in de atmosfeer).  De Antwerp@C coalitie bijvoorbeeld is samen met de chemiecluster aan het onderzoeken hoe CO2 kan opgevangen en gestockeerd worden, om dit finaal te hergebruiken binnen een gesloten circuit als grondstof.  De Europese Waterstofcoalitie zet ons en al onze klanten aan om dan effectief over te schakelen op waterstof aangedreven industrie.  Wij als havenautoriteit spelen de rol van facilitator.  Het overleggen welke terreinen en installaties, concessies, goedkeuringen en subsidies noodzakelijk zijn en deze faciliteren, is onze expertise.  Wij bieden de faciliteiten en het speelveld aan voor de technologieleveranciers en hun afnemers om deze green deal te realiseren.”

 

Wij zijn een thuishaven als hefboom voor een duurzame toekomst

 

Na onze overname van Pipelink (de voormalige Nationale Maatschappij der Pijpleidingen), is PoA eigenaar van zo maar even meer dan 1000 km pijpleidingen.  De fusie van de havens maakt dat wij internationaal alle troeven en infrastructuur - ook qua spoor/weg/binnenvaart - op maat kunnen aanbieden onder 1 bestuur en visie.

 

 

4 jaar geleden hebben we samen met onze nieuwe CEO onze mission statement en value proposition grondig herbekeken.  De functie van haven als landlord, operator en regulator, is fundamenteel veranderd.  Als 4e missie zijn we Community Builder.  We bouwen een expert community met die meer dan 1000 bedrijven en partners die energietransitie, circulaire economie en digitale transitie moet triggeren.  We willen de eerste haven in de wereld zijn die economie, mens en klimaat verzoent.

 

88 hectaren extra magazijnen of next generation ecosystemen faciliteren?  Het eerste zou de gemakkelijkste optie zijn.

 

Gedurfde pistes bewandelen voor het completeren van dat nieuwe zakenmodel betekent ook dat we bewuste keuzes maken met de assets die we hebben.  De voormalige Opel site volbouwen met magazijnen zou een fausse bonne solution zijn…  We opteren voor een meer uitdagende toekomstvisie.

 

Het havengebied met meer dan 1000 bedrijven is de ideale playground om nieuwe technologieën uit te gaan testen.  Met dit terrein willen we een hotspot maken voor circulaire economie waarbij gezocht wordt naar spelers binnen de circulaire proces- en maakindustrie.

 

We’re not joking: digital shifting is not just for fun

 

 

Toen ik hier 3 jaar geleden aankwam om de nieuwe functie Chief Digital & Innovation Officer binnen het directiecomité op te nemen, gaf onze CEO Jacques Vandermeiren ineens een duidelijk signaal naar de eigen organisatie en het havenplatform.  De fundamentele vraag die wij ons stelden, was : “Welke impact heeft deze snelle digitale transformatie op onze organisatie, onze waardeketen, onze klanten.”  Digitalisering is not for fun ; dit moet op zijn minst impact hebben of revenues genereren, capex en opex, en moet uiteraard ook ons internationaal imago ten goede komen.  Toekomstige investeerders en klanten willen vooral weten hoe efficiënt en veilig wij hun goederen door die haven krijgen, en welke extra diensten wij daarbij kunnen aanbieden.

 

Niet innoveren op het complexiteitskerkhof – je kan nadenken over hoe je morgen geld bespaart of hoe je morgen geld gaat verdienen door meer én beter te doen.

 

De supply chain an sich heeft nooit echt bestaan, want we gaan er van uit dat al die ketenpartners als schakels perfect aan elkaar gekoppeld zijn.  Niets is minder waar.  In het verleden innoveerde ieder stuk van die zogezegde keten meestal op eigen houtje, maar bijna niemand keek transversaal om “consequent” te innoveren.  Hier komt nu verandering in, gedreven door de grote uitdagingen: mobiliteit, duurzaamheid en klimaatverandering.  De sleutel is transparante data-uitwisseling en samenwerking.  De grootste pretbederver is altijd het gebrek aan vertrouwen tussen alle betrokken partners om informatie te gaan delen in het kader van het groter geheel.

 

Dat laatste kan verklaard worden door de grote spreiding aan machtsverhoudingen binnen de wereldwijde logistieke keten.  We starten aan de top van de ijsberg met een 20-tal wereldspelers in internationaal maritiem vervoer, daar tussenin zitten honderden kleine bedrijfjes en overheden zoals douane en het federaal agentschap voor de voedselveiligheid. Los van alle beschikbare technologie is de moeilijkste uitdaging het kweken van vertrouwen tussen al die betrokken partners/concurrenten.

 

Verstraelen verduidelijkt met een voorbeeld.  Wanneer een container het schip verlaat, weet men  vaak nog niet of deze container verder per spoor, per binnenschip of via de weg de haven verlaat.  Alleen nog maar dit stukje data tijdig delen met alle andere betrokken partijen is een win-win voor klant, haven en partners.  Er bestaan zo 100en van die stukjes data die de hele keten ten goede komen.  Ons initiatief NxtPort heeft daarom als doel om veilig, snel datadelen en digitalisering in het algemeen belang te optimaliseren.  “Lessons learned zijn onder andere dat we de digitalisering niet als een homogene oplossing in de groep mogen gooien.  Ieder type bedrijf in de keten heeft namelijk haar eigen gerelateerde uitdagingen.  We evangeliseren niet alleen naar de hele havengemeenschap, maar focussen ook op de noden van specifieke cargogroepen zoals containers, breakbulk en liquid.  Centraal staan de operationele efficiëntie en innovatie in ketenprocessen.  Vanuit deze optiek beginnen partijen te zien welke data hen vooruit helpen, en finaal is er ook de hoogdringendheid.  Een burning platform - zoals verkeerscongestie, ruimtegebrek en Covid-19 - doet partijen inzien dat zowel de nood als het potentieel er zijn, en dat het moet gedaan zijn met “de elk voor zich attitude”.

 

Daarnaast streven we naar een modal shift van truck naar trein.  België beschikt zomaar even over meer dan 2500 km dubbelsporig traject.  Vervoer per trein is partieel een oplossing voor de verkeerscongestie.  Ook hier speelt digitalisering een rol.  Met de Rail traffic applicatie brengen we vraag en aanbod naar treincapaciteit samen en willen we het proces orkestreren.

 

‘We are the smartest Port’ is ons wat te arrogant, maar als wereldhaven zeggen we eerder: ‘We prove to be that smart port’ (Speed Manifesto / Smart Port Ecosystem Manifesto)  – dat bekt goed, maar het moet ook waargemaakt worden.

 

De realisatie van een ‘slimme haven’ vereist heel wat talent en ecosystemen waar je beroep op kan doen.  The Beacon bijvoorbeeld is een eco-systeem - dat wij samen met Stad Antwerpen, Lantis, Agoria, UA, Imec oprichtten - van start-ups, scale-ups en gevestigde innovatoren, die rond het thema Internet of Things concrete oplossingen bedenkt.  Het mooie is dat dit onmiddellijk toepasbaar is in haven en stad.  We beschikken dus over een rijke lokale voedingsbodem.  Waar wij concreet naar toe willen, is de uitbouw van een digitaal zenuwstelsel over de fysieke haven, de voedingsbodem naar een digital twin van de haven.  Hiermee houden we een digitale vinger aan de pols over een gebied van 120 km² waar we over infrastructuur, mensen, veiligheid en activiteiten moeten kunnen waken - 24/7 het hele jaar door. 

 

Drones, slimme camera’s en asfalt, sensoren, autonome voertuigen, het verzamelen van terrabytes data, het hebben van ogen en oren over de ganse havenactiviteit met goede dashboards, en verbanden leggen.

 

Emissiemeting van volatiel organische componenten via sensoren.  Localiseren van de bron van de emissie, het sturen van een drone die een staal en beelden neemt en asap rapporteert.  Hoeveel wagons, containers, welke nummers, welke ladingen passeren door de haven.

 

 

In de proof of conceptfase zit oa. de VHF-radiocommunicatie tussen schepen die we via Speech to Text omzetten voor het capteren van relevante gesprekken of risico’s op aanvaringen.  Innovatieve sonars die onder water kijken en relevante zaken rapporteren naar andere partijen om te reageren.

 

Binnenvaartschepen zijn verplicht om in te pluggen op walstroom ipv de dieselgenerator te laten draaien.  Wij kunnen zien wie ingeplugd is en wie niet door een combinatie van sensoren en slimme camera’s.  Op termijn zullen ook zeeschepen moeten aansluiten op walstroom, wat technologisch en qua infrastructuur een gigantische uitdaging is.

 

De haven als innovatieplatform

 

Wij nodigen partijen uit om hun technologie ter plaatse te komen testen in plaats van in een labo, zodat ze weten of ze in een echte omgeving marktklaar zijn.  In 2018 stond Seafar aan onze deur met de technologie voor zelfvarende schepen die ze hier zijn komen uittesten onder onze protocollen.  Met deze effectieve testen konden we samen aansluitend de wetgever benaderen voor de vergunningen en de mogelijke klanten van het potentieel overtuigen. 

 

 

Het potentieel van remote piloted drones beyond visual line of sight (BVLOS) voor de haven is enorm gegeven de enorme oppervlakte van de haven.  Wij zouden graag meerdere keren per dag en via vaste routes de haven willen overvliegen en simultane vluchten van meerdere drones mogelijk maken, niet alleen voor onszelf maar ook andere stakeholders.  Autonome drones, een Unmanned Traffic Management platform (UTM) met Unifly, en heel wat use cases voor drones worden in de haven uitgetest.  Denk aan situational awareness bij calamiteiten, detectie van olievlekken op het water, asset inspectie….  Door dit te faciliteren en actief in dialoog te gaan met de luchtvaartautoriteiten helpen we de wetgeving te evolueren.  Sinds begin maart zijn wij de eerste haven ter wereld die een UTM platform heeft om drone-vluchten goed te keuren.  Dit heeft een aanzuigeffect op innovatieve bedrijven rond drone-technologie.

 

Workforce en structuur voor de digitalisering en innovatie bij PoA


Het Digital & Innovation Team (inclusief IT) bestaat uit 100 medewerkers en bestaat uit 6 units.  We sommen ze even hieronder voor u op.

  1. Digitale infrastructuur, 170 km glasvezelnetwerk, 12 radartorens, 600 camera’s, sensoren, radio over IP-netwerk: een haven is kritische infrastructuur die qua security én cybersecurity moet beantwoorden aan meerdere criteria. We zijn operator of essential digital services. NIS – richtlijn. De interactie tussen ons en medespelers levert op zichzelf meer dan 70 miljoen databerichten.  Vorig jaar steeg dit volume met 33 %.  Er is geen plan B voor dergelijke infrastructuur beschikbaar.
  2. Digital Business Solutions : het bouwen van innovatieve digitale oplossingen zoals Rail Traffic System, Boarts Traffic System, dataplatform NxtPort.
  3. Data & Analytics – Data Science : welke data hebben we en hoe valoriseren we deze.
  4. Cyber Resilience : je moet niet alleen cyber risks voorkomen, maar als er toch iets foutloopt, moet je de juiste plannen hebben . 1 detectie - 2 impact beperken - 3 terugkeren naar operationele modus.
  5. Innovation Enablement : in het bedrijf de innovatiecultuur faciliteren voor iedereen, op elk niveau aanmoedigen, nieuwe partners, nieuwe experimenten, proof-of-value (bewijzen dat het ook een toegevoegde waarde heeft en kan uitgebouwd worden)
  6. CDIO office: transversale competenties zoals budgetbeheer, capaciteitsbeheer, contract- en licentiebeheer

Over budgetten wil Erwin het niet hebben, maar in verhouding tot de harde infrastructuur is het budget voor digitalisering een groeitraject en in absolute termen een aanvaardbaar bedrag .


Erwin Verstraelen : Lost in a forest  (the Cure) – here comes your man (the Pixies) preaching the gospel of strategic innovation

 

 

Erwin profileren doe je als volgt.  Berekend, rad van tong, en niet bang van een confronterende quote.  Maar wie is hij?  Verstraelen is wat wij als alumni een “Saint-Ignasser” heten, (alumni bij de Universiteit van de Jezuïeten UFSIA) .  Hij houdt even goed van Verdi als van het ruigere werk van The Pixies, of het donkere van The Cure en Siouxsi and the Banshees.  De maritiem transporteconoom, is een telg van de vierde generatie met zeezout in de aderen.  Na een omweg in het bancaire, IT en retail wordt de drang te groot, en vindt hij de job van zijn leven.  De integratie en de snijvlakken IT- en bedrijfstrategie from scratch definiëren voor PoA.

 

Dat hij van langdurige uitdagingen houdt, is duidelijk.  Hij ziet graag af, en het brengt Erwin in de mentale flow om professionele dillema’s op te lossen.  De wereld afzeilen met de kinderen, diepzeeduiken en lange afstanden lopen.  Als er wat meer tijd is, moet een ultraloop er ook zeker bijkomen.  Zoals alles in het leven, opteert Verstraelen voor less is more. Een eerlijk stuk vlees, vers van de slager, gaat boven royale buffetten met maagvulling.

 

Gerelateerd nieuws

Deze website gebruikt cookies om u een betere ervaring te bieden terwijl u deze site bezoekt. Meer info over cookies