Altijd fascinerend wanneer je op onderhoudscongressen rondwaart. Het meten van de betrouwbaarheid van installaties en productielijnen duikt meestal onderaan de leesregels, want de headlines vertellen liever alles omtrent reactief en voorspellend onderhoud. We vonden het nodig om de nood aan betrouwbaarheid als premisse in een maintenancestrategie te benadrukken.
Betrouwbaarheid en onderhoud moeten van elkaar afhankelijk zijn
Correct uitgevoerde betrouwbaarheidsbeoordelingen verbeteren de onderhoudsfunctie van een fabriek en het resultaat. Onderhoud gaat in wezen over goed activabeheer en moet worden beschouwd als een categorie van activabeheer. Een belangrijk kenmerk van elk bedrijfsmiddel is het vermogen om steeds op een consistente, herhaalbare manier te presteren zoals gespecificeerd, ... met andere woorden ‘betrouwbaar’. De betrouwbaarheid van activa kan worden vastgesteld door middel van betrouwbaarheidsbeoordelingen, die vaak over het hoofd worden gezien als een vorm van onderhoud. Betrouwbaarheidsbeoordelingen vormen een essentiële schakel tussen de onderhoudsfunctie en het beheer van bedrijfsmiddelen in een organisatie.
Wat is reliability assessment?
Een online zoektocht naar de term 'definitie van betrouwbaarheidsbeoordelingen' levert verrassend weinig bruikbare treffers op. Toch moet de definitie van 'betrouwbaarheidsbeoordeling' zich richten op het woord 'betrouwbaarheid'. In de context van onderhoud gaat het om het vermogen van een installatie of activa om gedurende een bepaalde periode onder specifieke omstandigheden de vereiste functie effectief te vervullen.
Een beoordeling van betrouwbaarheid is in de eerste plaats gebaseerd op de analyse van storingen. Elke storing moet systematisch worden bestudeerd, met inbegrip van:
De beoordelingen hebben tot doel storingen van activa in de toekomst te voorkomen en waar mogelijk te voorspellen. Storingen zijn echter niet de enige vorm van defecten aan activa. Een bedrijfsmiddel dat ondermaats werkt, moet als onbetrouwbaar worden beschouwd. Een voorbeeld hiervan is een inconsistente flessenvullijn in een brouwerij, wat ernstige gevolgen voor zowel de productie als de kwaliteitscontrole kan hebben.
Daarom richt een betrouwbaarheidsbeoordeling zich voornamelijk op de feitelijke betrouwbaarheid van een bepaald bedrijfsmiddel, zoals de nauwkeurigheid van een boormachine in een metaalwerkplaats. Dat oordeel kan ook worden gebruikt om de betrouwbaarheid van een specifiek onderdeel van een machine vast te stellen, zoals een elektromechanische eindschakelaar die wordt gebruikt door een CNC-machine in de engineeringafdeling van een autofabrikant.
De veronderstelling is dat herhaald gebruik van een bepaald bedrijfsmiddel hetzelfde betrouwbare resultaat moet opleveren gedurende de complete voorgeschreven levensduur van het bedrijfsmiddel. Alles wat minder is, moet worden beschouwd als een afwijking en de facto als bewijs van onbetrouwbaarheid.
De relatie tussen onderhoud en betrouwbaarheid
Hoewel de beoordeling van de betrouwbaarheid centraal moet staan in het onderhoudsbeheer, zijn er gevallen waarin betrouwbaarheid en onderhoud van elkaar kunnen verschillen. Als we kijken naar beperkingen, kan maintenance er in het beste geval alleen voor zorgen dat een bedrijfsmiddel geoptimaliseerd wordt. Het betrouwbaarder maken dan bedoeld is niet mogelijk. Betrouwbaarheidsgerichte engineering daarentegen kan ervoor zorgen dat een bedrijfsmiddel wordt aangepast om het nog betrouwbaarder te maken dan het oorspronkelijke ontwerp.
De onderlinge afhankelijkheid van betrouwbaarheid en onderhoud is echter veel groter dan eventuele verschillen. Dat komt omdat maintenance en betrouwbaarheid één overkoepelend einddoel hebben: ervoor zorgen dat de activa worden geoptimaliseerd en de downtime zo veel mogelijk wordt beperkt. Dit wordt bereikt door de betrouwbaarheid en de prestaties van de apparatuur te verbeteren. Het verband tussen onderhoud en het uitvoeren van betrouwbaarheidsbeoordelingen is te zien in de bovenste diagram.
Waarom betrouwbaarheidsbeoordelingen uitvoeren?
Verbetering is essentieel voor zowel onderhoud als betrouwbaarheid. Beoordelingsmomenten maken essentieel deel uit van een goede maintenancestrategie.
Het regelmatig uitvoeren van betrouwbaarheidsbeoordelingen heeft vele voordelen:
- Een betrouwbaarheidsgerichte aanpak binnen uw onderhoudsafdeling.
- Het bieden van een objectieve 'momentopname' van hoe de onderhoudsfunctie presteert, inclusief het benadrukken van eventuele technische of logistieke tekortkomingen in die functie.
- Verbeterde productiviteit.
- Verminderde assetgerelateerde downtime.
- Algemene efficiëntieverbetering van de afdeling of organisatie.
- De aandacht vestigen op noodzakelijke verbeteringen op basis van factoren zoals het kritieke karakter en de verwachte termijnen daarvoor.
Betrouwbaarheidsgericht onderhoud versus risicogebaseerd onderhoud
Moeten we dan pleiten voor op betrouwbaarheid gericht onderhoud of voor een op risico gebaseerde aanpak? Dat hangt af van een aantal belangrijke factoren, waarbij de belangrijkste verschillen tussen de twee vormen van onderhoud de keuze bepalen. Een programma gebaseerd op betrouwbaarheidsgericht onderhoud (RCM) is gebaseerd op probleemidentificatie. Er moet niet alleen een grotere betrouwbaarheid van de activa en een hogere productiviteit zijn, maar ook minder onderhoud, storingen en reparaties.
Risicogebaseerd onderhoud (RbM) prioriteert activa volgens hun risicoclassificatie. Een risicobeoordeling vormt de kern van dit onderhoud, waarbij het risicoprofiel van activa wordt berekend op basis van de kans op falen en de gevolgen daarvan, respectievelijk de waarschijnlijkheid en de ernst. Een RbM-programma vloeit rechtstreeks voort uit deze risicobeoordelingen. Daarom geeft RCM prioriteit aan functionaliteit, terwijl RbM zich focust op risico. Dit zijn zeer verschillende prioriteiten. Bijvoorbeeld het feit dat vliegtuigbrandstofpompen op een luchthaven zijn ontworpen om betrouwbaarder te zijn qua brandstofstroom, betekent niet dat die vliegtuigbrandstof minder gevaarlijk is.
Een ander belangrijk verschil tussen de twee soorten onderhoud is dat betrouwbaarheidsonderhoud zich alleen richt op de meest kritieke bedrijfsmiddelen. Risicogebaseerd onderhoud moet alle bedrijfsmiddelen beoordelen om zinvolle risiconiveaus toe te kennen, zoals ‘hoog’, ‘gemiddeld’ en ‘laag’.
Niettemin vormen deze twee onderhoudsbenaderingen de verschillende kanten van dezelfde medaille. Beide willen ze onderhoud optimaliseren. Er moet nog steeds een op risico gebaseerde focus op onderhoud zijn, met name in de context van een risicobeheerssysteem. Een voorbeeld hiervan is de kriticiteitsanalyse (CA), een op risico gebaseerd proces dat helpt bij het voorspellen van mogelijk falen van activa, zodat geen beroep hoeft te worden gedaan op reactief onderhoud.
Onbetrouwbaarheid is een existentiële bedreiging voor elk bedrijfsmiddel. Dat komt omdat betrouwbaarheid noodzakelijkerwijs essentieel is voor de functionaliteit van activa en hun ROI en levensvatbaarheid beïnvloedt. In elke organisatie is onderhoud de meest geschikte functie om het probleem van de betrouwbaarheid van activa aan te pakken. Het is de beste onderhoudsfunctie om de betrouwbaarheid van activa te beoordelen binnen de context van een degelijk onderhoudsregime. Uiteindelijk moet de relatie tussen betrouwbaarheid en onderhoud symbiotisch zijn. Op de juiste manier uitgevoerd zouden betrouwbaarheidsbeoordelingen de onderhoudsfunctie van een faciliteit moeten verbeteren, om nog maar te zwijgen van het resultaat. CMMS of Computerized Maintenance Management Systems voorzien in de meeste gevallen de functionaliteiten om betrouwbaarheid en risicogerelateerde data te combineren.
