Auteur: Karl D’haveloose
Als het over gigantisch gaat, dan is alles op de shopfloor van ABC Engines (div. Anglo Belgian Corporation) de norm. Motoren, test- en meetbanken, machines en rolbruggen van meerdere verdiepingen boven- en ondergronds. Wie dacht dat olifanten altijd traag bewegen en meestal het porselein omgooien, heeft het helemaal verkeerd. Maar… als ze bewegen, dan davert het meubilair ook bij de concurrenten. Dat is mijn gevoel na mijn rondleiding en espresso bij Tim Berckmoes (hierna TIMB), CEO van Anglo Belgian Corporation.
Als we lezen over ‘de zware industrie en machinebouw’ in België, dan is er altijd de indruk dat we spreken over zieltogend gesubsidieerd historisch erfgoed. Dit interview mag u even gerust wakker schudden, over hoe een Belgisch bedrijf in familiale handen (Holding OGEPAR), actief in zware motorenbouw sinds 1912, alle stormen doorkruiste. Dankzij onderzoek, innovatie en verticale integratie is de onderneming op vandaag uitgegroeid tot een mondiale en vooral lenige gigant in multifuelmotoren, dit voor zowel marine en tractie als voor het opwekken van vermogen voor krachtcentrales. Yes, this elephant left the room and the kitchen door trembles.
Wie en wat is ABC Engines? Het is van oorsprong een producent van verbrandingsmotoren, oorspronkelijk op gas, later op diesel en op vandaag ook op methanol en waterstof. Op de site werken 420 mensen, binnen de groep ABC werken 2.200 mensen. Omzet hier op de Gentse Wiedauwkaai is 170 miljoen euro (op groepsniveau 600 miljoen euro). 90% van de gegeneerde cashflow wordt ieder jaar opnieuw geïnvesteerd in organische groei en eventuele acquisities.
Vorig jaar nam de groep nog een Zwitserse fabrikant van katalysatoren en partikelfilters over. De groep beschikt over 3 eigen gieterijen en een eigen turbofabriek in Duitsland. ABC blijft zichzelf opwaarts en neerwaarts integreren. Daarmee wordt op vandaag 90% van de toegevoegde waarde binnen de groep geproduceerd. Tevens houdt het concern zijn eigen toeleverketen in Europa onder controle.
De markt? Bikkelhard
ABC heeft geen enkele concurrent binnen een straal van 700 km. De enige Europese concurrentie is MAN in Duitsland en Wärtsillä in Finland. Verderop zit natuurlijk Hyundai en ook China loert over de schouders. TIMB vervolledigt even dat er een eeuw geleden in Nederland alleen al 100 motorenbouwers waren, op vandaag bestaat daar geen enkele meer van.
“Iedere dag werkt ABC strategisch aan robuustheid, vooral technologische diversificatie van markten. Er zijn 5 strategische segmenten waar we in actief zijn. Dat maakt ons zeer wendbaar en garandeerde dat we de laatste 20 jaar nul dagen technisch werkloos waren (inclusief Covid). 50% van de omzet is maritiem, 30% is nuclear & thermal power generation. Tot slot zijn locomotive en pumpset (voor o.a. aardoliewinning) goed voor elk 10%”.
Onder maritiem zit ook defensie, dat duidelijk groeit. Zo won ABC vorig jaar nog een tender voor 36 motoren voor 12 Belgische en Nederlandse mijnenjagers. Momenteel wordt gekeken om ook motoren te integreren in nieuwe Europese corvettes. Ook motoren voor nucleaire noodgroepen en methanolmotoren zitten in een opwaartse trend.
Europees vs Belgisch innovatiebeleid: Show me the money, honey
Koken kost geld. Ook innoveren is een slokop voor maakbedrijven. Nieuwe technologieën, zoals methanol en waterstof, vereisen heel wat upfront onderzoeksbudgetten. TIMB breekt een lans over Vlaio, dat onderzoek veel proactiever aanmoedigt en over de tafel komt met centen. “Europese subsidieprojecten klinken allemaal heel fancy, maar ze duren lang, kosten fortuinen aan consultants en na jaren papierwerk komt er meestal geen klinkklare munt in de innovatiebuidel van kmo’s. We zijn gestopt met daar centen en energie in te steken.”
TIMB volhardt zijn statement dat hij maakte tijdens het debat ‘Make Europe Great Again’ op Machineering 2025 (hier te bekijken). Europa mag dan wel wakker geworden zijn qua inzichten over hoe het moet, maar de tijd tussen inzien en schakelen is gewoon te lang. Het Draghi-rapport staat vol inzichten, maar het wordt op vandaag niet uitgevoerd. De brede energietransitie naar o.a. nucleair en waterstof, naast zon en wind, is een urgentie. Op dat gebied is Europa een reus op lemen voeten.
“Recent werd een studie gemaakt met SDR Flanders (waar ook ArcelorMittal en Yara in zitten), over de energienood enkel en alleen in de kanaalzone Gent. Als je alles fossielvrij van elektriciteit wil voorzien, van vrachtwagen tot hoogoven, dan heeft onze zone alleen al 30 kernreactoren nodig.”
Opportunisme is de opportuniteit
“Gezien het allemaal zo kwakkelt in Europa, de VS van America First in het America Only-slop geraakt en Azië lachend op de loer ligt, moeten maakbedrjiven gewoon opportunistischer worden”, oppert TIMB.
Als voorbeeld grijpt ABC, met zijn 3 gieterijen, de mogelijkheid aan om bijvoorbeeld aan John Deere gietstukken te verkopen. Qua productiviteit en automatisering staan onze Europese gieterijen veel verder dan die in de VS. De interne markt, zelfs met importtarieven, is niet klaar om op eigen houtje die gieterijmarkt versneld te innoveren. Omgekeerd wordt er veel gebeld door nieuwe klanten, die met het angstzweet zitten over de Europese tarieven op motoren uit de VS en die nu vragen om terug rond de tafel te zitten.
Waar de VS niet verder opteert voor offshore windenergie, wil Europa dat wel. Grote energiespelers willen wel degelijk naar renewable zoals wind. Terwijl de VS en China om hetzelfde been vechten kunnen wij als Europese underdogs de beste brokken pikken.
“De seculaire trend naar alternatieve energie blijft ook in Europa, al is die aanvoer en de infrastructuur niet voorzien op stijgende energiebehoefte. De kans is dus groot dat tijdens die transitie voor veel industriezones extra stroomgeneratoren, zelfs fossiele, worden geplaatst. Er liggen dus voor ons nog vele kansen te rapen.”
Investeren in de koolstofvrije toekomst, in wend- & weerbaarheid en in digitale servicemodellen
Recent werd samen met CMB Tech een joint venture opgericht, die als doel heeft – en dit voorlopig zonder subsidies – verbrandingsmotoren te ontwikkelen die 100% op waterstof draaien. Dus geen koolwaterstoffen, geen partikels, geen NOX, noch CO2. Op deze manier investeren beiden in het kader van hun doelstellingen: voor CMBtech als rederij met waterstofschepen, voor ABC het bewijs dat verbrandingsmotoren op zuigers wel degelijk ook voor waterstofmotoren de oplossing zijn. De grootste uitdagingen momenteel zijn de kost van waterstof per eenheid en de opslag ervan.
Met 1 megawattuur kunt u 17 kilogram waterstof produceren. Stel dat 1 megawattuur u 170 euro kost, dan is enkel uw productiekost al 10 euro. Dan moet men nog marge berekenen voor logistiek en opslag en we komen al snel aan 23 euro per kilogram. Dat is dus al snel 10 keer duurder dan het equivalent op diesel (0,8 euro/kg), gezien 1kg H2 3 maal meer energie telt dan 1 kg diesel. In Europa is er momenteel nog geen economische businesscase hiervoor. In Japan echter investeert de overheid zwaar in deze technologie. Daar subsidieert de overheid ‘contracts for difference’ en legt die de meerkost voor het gebruik van waterstof in plaats van fossiele brandstof bij.
ABC investeert hier echter verder, niet alleen om frontrunner te worden als de markten straks veranderen, maar ook omdat deze vorm van investeren heel veel jonge techwolven naar hun site trekt. Qua employer branding is deze honderdjarige olifant dus eerder zo hip als een hinde.
Qua innovatie werd enorm veel geïnvesteerd in productontwikkeling, nieuwe fuels, extra assets en oppervlakte. Debasis om te gaan investeren in nieuwe productietechnologie, automatisatie en digitalisatie is nu gelegd. In de nieuwe hallen komt een nieuwe montagelijn. Het is de bedoeling is om de montage- en cyclustijd met 30% te reduceren door betere digitale tools, de aanvoer via AGV’s en andere vormen van robotisering. Bovendien komen er extra CNC-machines. ABC heeft zijn eigen acceleratorproject met Sirris en Flanders Make.
Qua platformen stuurt ERP onderliggend MES en PLM aan, voor zowel shopfloor als de producten zelf. Momenteel is het beveiligen van de volle shopfloor tegen cyberaanvallen een grote prioriteit. Als bedrijf dat in kritische sectoren, zoals defensie en nucleair, levert, daar digital twins en conditionbased maintenancediensten levert, is dat een must. Digitaliseren gaat nog even verder in het economisch verdienmodel, door voor klanten het verbruik, de routes, het onderhoud, etc. te gaan optimaliseren.
INDUSTRIEEL PARTNEREN VAN ASSETS EN EXPERTISE IN EEN CLEAN TECH PARK
Voor ABC is de langetermijnstrategie overduidelijk. Robuust blijven door integratie en acquisities binnen de supply chain, organisch groeien in bestaande markten, zoals defense, nuclear, oil&gas, en tegelijkertijd investeren om frontrunner te worden in de ontluikende markten. In dat kader heeft ABC vermoedelijk nog wat acquisities op de agenda, maar ook grootse plannen met betrekking tot de huidige site en mogelijke samenwerkingen met andere partners. De huidige site beschikt over gigantische rolbruggen, portaalfreesmachines, 3D-test-en meetbanken, opslag voor waterstof en methanol,… iets waar andere industriegenoten en jonge techstartups maar kunnen van dromen.
De site is ondertussen uitgebreid naar 14 hectares in hartje Gent Zeehaven, inclusief de oude Vynckier-site, historisch industrieel erfgoed van 5 x 5000 m² bebouwbare verdiepingen. Het wondermooie Manchestergebouw van 1910 zou de ideale plek zijn voor een opleidingscampus voor o.a. de maakindustrie en de technologiesector.
Berckmoes: a little less conversation, a little more action
Het chassisnummer van Berckmoes is Gent 30/06/1971, model Kreeft en Burgerlijk Ing. Werktuigkunde van opleiding. Tim woont ‘op den buiten’ in Sint-Lievens-Houtem en zet Queen op om te bekomen van een grote bestelling. Hij wordt dan weer stil van Simon & Garfunkel. Om fit te blijven combineert hij wielersport met cross-fit, wat hem zowel wendbaar als robuust maakt.
Culinair houdt Berckmoes het simpel, een lekker patatje met een koteletje. Berckmoes is minder een filosoof en dromer, maar vooral een doener. Zijn persoonlijk credo luidt ‘Make it happen!’.
